Hoe verzorg je het gebit van kinderen van 4-6 jaar

Bij de meeste kinderen komen ergens in deze periode achter de melkkiesjes de eerste blijvende kiezen door.  Vaak heb je dat niet door omdat deze wat dieper liggen achter de melkkiesjes. Als je kind ongeveer zes jaar is, wisselen de onderste melksnijtanden; de bovenste melksnijtanden wisselen meestal tussen zeven en acht jaar. 

De blijvende kiezen hebben vaak diepe groefjes in het kauwvlak die goed moeten worden schoongehouden. Het glazuur van net doorgebroken tanden en kiezen is in het begin nog niet zo sterk waardoor deze dus extra gevoelig zijn voor het krijgen van gaatjes.  Daarom kan je tandarts (of die van je kind) voorstellen om de kauwvlakken van de kiezen te sealen. Lees hier meer over sealen. 

Het poetsen van deze achterste, blijvende kiezen is lastig omdat ze dus wat verscholen liggen achter de achterste melkkiezen. Met een elektrische tandenborstel kun je vaak wat makkelijker bij de achterste kiesjes komen. Een elektrische tandenborstel heeft in elk geval de voorkeur. In deze periode moet het zuigen op een speen of duim echt afgebouwd worden. De blijvende tanden en kiezen gaan nu doorbreken. 

Als je kind dan nog duimt, verandert de stand van de kaken waardoor de tanden scheef gaan staan. Maar ook de stand van de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak verandert daardoor.
Daarnaast ademt een kind dat duimt of op een speen zuigt veel door de mond. Hierdoor droogt de mond meer uit, waardoor de kans op gaatjes in het gebit groter wordt.

De invloed van eten en drinken op het melkgebit van je kind

In bijna al ons eten en drinken zitten suikers en zetmeel. Die kunnen schadelijk zijn voor het gebit. Vooral producten die niet (goed) oplossen in speeksel kunnen problemen geven.  Bacteriën zetten de suikers in eten en drinken, in de mond om in zuren. Die zuren tasten het gebit aan. 

Gelukkig heeft speeksel een beschermende werking

Het speeksel neutraliseert de zuurinwerking op het gebit. Maar dat duurt even. Beperk daarom het aantal eet- en drinkmomenten van je kind tot maximaal 5 à 6 per dag. Dat is 3x een maaltijd en maximaal 3x per dag een tussendoortje. Geef je kind liever hartige dan zoete dingen. Probeer het niet aan zoetigheid te laten wennen en voeg aan voedsel en dranken geen suiker toe. Kies voor kraanwater in plaats van zoete dranken. Vruchtensappen bevatten ook suikers.

Light frisdranken zijn, evenals de suikerhoudende varianten, ook zuur en kunnen dus ook schade veroorzaken aan het gebit. Die schade noemen we tanderosie.  Aan tanderosie kunnen we wat doen maar het is beter om het te voorkomen.

Tips voor tandenpoetsen bij kinderen

•   Je poetst nog steeds eerst zelf. Je kind mag daarna eventueel zelf nog poetsen.  

•   Let erop dat het gebit van je kind nu twee keer per dag gepoetst wordt en vergeet daarbij de achterste kiezen niet! 

•   Zodra kinderen een tandenborstel kunnen vasthouden, kunnen ze ook elektrisch poetsen. Er zijn speciale elektrische tandenborstels en opzetborstels voor kinderen. Die zijn kleiner en daarom geschikt voor de kindermond. Poetsen met een elektrische tandenborstel is beter omdat het in dezelfde tijd meer poetsbewegingen maakt. Wanneer je kind een elektrische tandenborstel accepteert in de mond ga je dus voortaan daar mee poetsen. 

De techniek van poetsen met een elektrische borstel is anders:  Neem een merkborstel met een ronde borstelkop. Zet deze 5 seconden op de tand of kies, tegen de tandvleesrand en laat de borstel het werk doen. Vervang de borstel elke 3 maanden of eerder wanneer de haren verbogen zijn.  

   Als je kind tandenpoetsen vervelend vindt maak er dan een spelletje van. Gebruik bijvoorbeeld een leuke timer op de telefoon of een simpele zandloper. Er bestaan ook leuke apps die kunnen worden gedownload.

•   Vraag vooral hulp aan de tandarts, mondhygiëniste of preventieassistente en helemaal als poetsen niet goed gaat. 

•   4 jarigen: gebruik nog steeds peuter- of juniortandpasta met een hoeveelheid van ongeveer een halve centimeter.  Deze tandpasta bevat een aangepaste hoeveelheid fluoride peutertandpasta (500-750 ppm). Laat je kind de tandpasta na het poetsen uitspugen. Tegenwoordig wordt de mond na het tandenpoetsen niet meer nagespoeld met water. Dat geldt ook voor oudere kinderen èn volwassenen. De ingrediënten van tandpasta beschermen het gebit en de hoeveelheid fluoride in de tandpasta is niet schadelijk voor de gezondheid, daarom wordt er niet meer nagespoeld. 

•   Vanaf 5 jaar: er mag gestart worden met kinder- of volwassenentandpasta en in elk geval ’s avonds wordt er niet nagespoeld. (zie hierboven) 

•   Fluoride beschermt tegen tandbederf. De aanbevolen hoeveelheid voor kinderen van vier tot zes jaar is maximaal 1.000 ppm per poetsbeurt.

   Hier staat meer informatie over fluoride

   Poets bij kinderen tot tien jaar tenminste eenmaal per dag voor het slapen gaan na.

Zuigflescariës

Veel kinderen krijgen, ook als ze al wat ouder zijn, vlak voor het slapen gaan nog een zuigflesje met sap, limonade of melk. 

In die drankjes zitten suikers (in melk zitten melksuikers) , waardoor het gebit wordt blootgesteld aan zuuraanvallen en bacteriën. Kinderen kunnen hierdoor al op zeer jonge leeftijd gaatjes krijgen in hun melkgebit. 

Als het goed is kan je kind nu al een poosje uit een beker drinken in plaats van uit een zuigflesje. Dat is niet alleen beter voor de stand van de tanden en kiezen. Ook het continue in aanraking komen met de suikers uit zoete drankjes door te drinken uit een zuigflesje is slecht voor het gebit. 

Geef je kind daarom sowieso na het tanden poetsen en vóór het slapen gaan liever alleen wat water. En geef het ook in de nacht nooit een flesje melk of limonade. Dat kan in korte tijd ernstige gebitsproblemen veroorzaken. Eventueel een flesje water  mag . 

Klik hier voor meer informatie op de website van allesoverhetgebit.nl

Gebit en duimen

Waarom stoppen met een speen en duimzuigen beter is

Het beste is het duim- of speen zuigen vóór het eerste jaar af te leren.  Maar in elk geval voor het kind vier à vijf jaar is en het blijvende gebit door begint te komen. Het zuigen op een speen of duim kan namelijk een aantal nadelige gevolgen hebben. Als je kind nog duimt op het moment dat de blijvende tanden doorbreken,  verandert de stand van de kaken waardoor de tanden scheef gaan staan. Maar ook de stand van de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak verandert.
Daarnaast ademt een kind dat duimt of op een speen zuigt veel door de mond. Hierdoor droogt de mond meer uit waardoor de kans op gaatjes in het gebit groter wordt.

Al vrij jong kan een kind leren uit een beker of met behulp van een rietje te drinken. Hierdoor wordt het zuigen op een speen in elk geval tijdens het drinken vervangen door iets anders.

Hier vind je tips voor het helpen afbouwen van een speen of het zuigen op de duim.

kinder tandarts

Regelmatig naar de tandarts ook als je kind nog jong is.

Omdat hun glazuur nog niet volledig is uitgehard, zijn de blijvende tanden en kiezen bij kinderen gevoeliger voor gaatjes en tanderosie dan bij volwassenen. Twee keer per jaar de tandarts bezoeken is daarom belangrijk.  De tandarts controleert de mondgezondheid en geeft eventueel adviezen op maat. Dat advies kan binnen je gezin per kind anders zijn. 

Hoe maak je je kind vertrouwd met de tandarts? Daar begin je liefst zo vroeg mogelijk mee.  Je neemt je kind, wanneer je zelf voor een controle bij ons komt,  gewoon ook mee (zeg dat dan wel tegen de receptionistes, wanneer je een afspraak maakt). Vanaf een jaar of 2 wordt er ook echt tijd voor uitgetrokken om je kind te laten wennen en om te kijken of alles goed gaat. Hoe eerder een kind ziet dat een bezoekje aan de tandarts erbij hoort hoe vertrouwder het wordt. 

Krijgt je kind een echte behandeling? 

Dan is het vooral belangrijk dat je weet hoe je je kind daarop kunt voorbereiden. En wat je wel maar ook vooral wat je beter niet kunt zeggen.....

Hier vind je tips hoe je het bezoek aan de tandarts het beste kunt voorbereiden. Vaak zijn die bezoekjes fluoridebehandelingen of sealen van de kauwvlakken van de blijvende kiezen.

Hierdoor wordt de gezondheid van de mond van je kind extra beschermd. 

Gratis mondzorg tot 18 jaar

Goed om te weten: de basisverzekering vergoedt tandheelkundige controles en behandelingen tot hun 18e jaar (met uitzondering van orthodontie en kronen en bruggen). 

Tandheelkundige behandelingen voor kinderen tot 18 jaar zijn niet van invloed op het eigen risico van de basisverzekering van je kind.

Kinderen tot 18 jaar kunnen dus gratis naar de tandarts. Zo staat er niets in de weg om een gezonde basis te leggen voor het melkgebit én het blijvende gebit.